Slim lichaamstaal in je kennismakingsgesprekken: zo zet je oogcontact in
Je kunt je nog zo goed voorbereiden op een sollicitatiegesprek — cv op orde, sterke antwoorden geoefend, passende outfit gekozen — maar wist je dat je ogen al vóór je eerste zin veel over je zeggen? Lichaamstaal-expert Ashwin Taneja geeft in deze blog tips om slim gebruik te maken van oogcontact. Bij een eerste ontmoeting gaat de aandacht vrijwel direct naar je gezicht, en binnen dat gezicht spelen je ogen de hoofdrol. Uit een analyse van gedragsobservaties, gepubliceerd in The Body Language Advantage (Glass, 1997), blijkt dat de ogen verantwoordelijk zijn voor ongeveer 40 tot 50 procent van de indruk die iemand van je vormt op basis van je gezicht. Oogcontact heeft dus meer invloed op sollicitaties dan de meeste mensen beseffen. Het beïnvloedt hoe zelfverzekerd, betrouwbaar en geïnteresseerd je overkomt. Waarom oogcontact zo belangrijk is Oogcontact is een essentieel onderdeel van non-verbale communicatie. Het stuurt een onbewuste boodschap over wie jij bent. Te weinig oogcontact kan overkomen als onzekerheid, desinteresse of zelfs oneerlijkheid. Te veel oogcontact kan daarentegen als intimiderend of onnatuurlijk worden ervaren. De kunst zit dus in het vinden van een ontspannen balans. Uit een studie gepubliceerd in Personality and Social Psychology Bulletin (Bayliss et al., 2006) blijkt bovendien dat oogcontact de kans vergroot dat mensen je als eerlijk en intelligent inschatten. Mensen die oogcontact maken, worden dus niet alleen als zelfverzekerder ervaren, maar ook als betrouwbaarder. Juist dat wil je uitstralen in een sollicitatiegesprek. Tip 1: Maak oogcontact bij het begin (en einde) Het moment dat je de kamer binnenloopt, is al onderdeel van je eerste indruk. Kijk je gesprekspartner(s) even aan terwijl je hen een hand geeft. Lach erbij — een vriendelijke blik in combinatie met een glimlach doet wonderen. En vergeet niet: een oprechte lach zie je niet alleen aan je mond, maar vooral aan je ogen. Ook bij het afscheid is het belangrijk om oogcontact te maken. Hiermee sluit je het gesprek krachtig af. Doen: Een open, ontspannen blik en kort oogcontact tijdens de begroeting. Niet doen: Je ogen neerslaan of wegkijken tijdens het voorstellen. Tip 2: Wissel je blik af, maar blijf betrokken Je hoeft echt niet de hele tijd strak in iemands ogen te kijken. Sterker nog, dat is helemaal niet wenselijk. Het gaat om natuurlijke afwisseling. Kijk vooral naar de ogen van de spreker wanneer die aan het woord is, en kijk ook af en toe kort weg — bijvoorbeeld naar de tafel of je notities — om het gesprek lucht te geven. Vuistregel: Richt je blik zo’n 60 tot 70 procent van de tijd op de ander. Dat houdt het contact levendig zonder ongemakkelijk te worden. Tip 3: Aanwezig zijn is meer dan aankijken Je kunt oogcontact maken zonder daadwerkelijk verbinding te maken. Een ‘lege blik’ herken je meteen: iemand kijkt je wel aan, maar is er met zijn hoofd duidelijk niet bij. Zorg dus dat je aanwezigheid en blik op elkaar afgestemd zijn. Wees oprecht nieuwsgierig naar de ander en wat er wordt gezegd. Dan volgt je blik vanzelf. Lees ook: Slim lichaamstaal in je sollicitatiegesprek: zo elimineer je barrières Tip 4: Laat je ogen meepraten Je ogen kunnen enthousiasme, verwondering en begrip laten zien. Kleine expressies — zoals je wenkbrauwen iets optrekken bij interesse of een kort knikje — geven aan dat je actief luistert en meeleeft met het gesprek. Gebruik dat subtiele spel bewust, maar niet overdreven. Denk eerder aan een natuurlijke reactie dan een toneelstukje. Oefening: Kijk naar jezelf in de spiegel terwijl je iets vertelt wat je écht boeiend vindt. Je zult zien dat je ogen daarin meespreken. Probeer datzelfde gevoel op te roepen in een sollicitatiegesprek. Tip 5: Oefen met een buddy of video-opname Een sollicitatiegesprek kan spannend zijn, en onder spanning kunnen non-verbale signalen veranderen. Sommige mensen gaan dan juist staren of vermijden oogcontact volledig. Door te oefenen met een buddy of jezelf op te nemen op video, krijg je inzicht in jouw ‘ooggedrag’. Kijk hoe vaak je contact maakt, waar je blik naartoe gaat en of het natuurlijk oogt. Oefening: Laat een vriend of collega feedback geven op hoe jouw oogcontact overkomt. Zeggen ze: “Je komt zelfverzekerd over” of juist “Het leek alsof je het gesprek liever wilde vermijden”? Daar kun je mee werken. Tot slot: Vergeet de kracht van een vriendelijke blik niet Soms zijn we zo gefocust op het ‘goed’ willen doen, dat we vergeten gewoon menselijk te zijn. Een warme, geïnteresseerde blik doet vaak meer dan een perfect ingestudeerd antwoord. De recruiter wil naast je competenties ook weten: “Kan ik met jou samenwerken?” En dat zie je vaak al aan iemands blik. Je ogen vertellen of je oprecht, betrokken en benaderbaar bent. Een goed sollicitatiegesprek wordt dus niet alleen bepaald door wat je zegt, maar vooral door hoe je het zegt. Je ogen zeggen misschien niet letterlijk duizend woorden, maar ze maken wel het verschil tussen een sollicitant en een match. Meer weten over de beste manier om een sollicitatie- of kennismakingsgesprek in te gaan? In deze blog van Ashwin beschrijft hij de beste manier om je handen te gebruiken.
